Dalmacja – kraina dojrzewająca w słońcu. Część I: Region Zadaru i Region Szybenika

Obszar określany jako Dalmacja Północna obejmuje Region Zadaru oraz Region Szybenika. Są tu góry, morze i miasta o interesującej historii. Co warto zwiedzić? Gdzie zajrzeć, by poczuć niezwykłą atmosferę tej części Chorwacji? Oto kilka najpiękniejszych miejsc w Dalmacji Północnej.

W stolicy najpiękniejszych zachodów słońca

Zadar jest największym miastem Północnej Dalmacji. Jego historia liczy ponad 3 tys. lat, co znajduje odbicie w licznych zabytkach. Do dziś zachowała się część murów miejskich, ruiny budynków z okresu rzymskiego oraz wybudowane na polecenie pierwszego cesarza rzymskiego, Oktawiana Augusta, forum. W mieście nie brakuje zabytków z czasów antycznych i średniowiecza.

Jednym z symboli Zadaru jest kościół św. Donata z IX w. Został wybudowany w formie monumentalnej kolumny, w związku z tym ma doskonałą akustykę. Dlatego też obecnie często odbywają się w nim koncerty muzyki poważnej (nie pełni już funkcji religijnych).

Warto zobaczyć również katedrę św. Anastazji (svete Stošije) oraz przespacerować się ul. Kalelarga, która stanowi centrum życia towarzyskiego miasta, jak też zajrzeć na nadmorską promenadę. To tu znajduje się jedna z najbardziej niezwykłych atrakcji miasta, czyli Morskie Organy. Muzyka powstaje w wyniku przechodzenia fal przez zanurzone w wodzie rury.

Spacer po promenadzie to także okazja do podziwiania niezwykłego spektaklu natury – w końcu Zadar bywa nazywany stolicą najpiękniejszych zachodów słońca.

Wyspa Pag

To najdalej na północ wysunięta wyspa Dalmacji i piąta pod względem wielkości w Chorwacji. Wyróżnia się przy tym niemal księżycowym krajobrazem, kontrastującym z lazurową wodą. Nie brakuje tu jednak i piaszczystych plaż.

Na wyspie Pag znajdują się piękne zatoki oraz… ciągnące się kilometrami kamienne murki. Powstały, by osłabić nieco działanie słonego, silnego wiatru, wiejącego znad Gór Dynarskich. Dziś stanowią jeden z najbardziej charakterystycznych elementów krajobrazu wyspy.

Wyspa Pag słynie jednak nie tylko z niecodziennych pejzaży, lecz także z ręcznie dzierganych koronek znanych jako paškie čipki oraz ze słonego owczego sera (paški sir).

Archipelag Kornati

Archipelag obejmuje około 150 wysp, wysepek i skał. Rozciągają się one na długości 35 km, a wiele z nich nie jest zamieszkałych (na części działają jedynie sezonowe restauracje). Niektóre mają strome, skaliste ściany, na innych uprawiane są winorośle. Na wielu wyspach znajdują się niesamowite urwiska i groty, przybierające zaskakujące formy. Nie da się przegapić imponujących klifów – najwyższy z nich, na wyspie Klobučar, ma aż 82 m wysokości! Wysepki układają się w niezwykły labirynt, przecinający turkusowe wody Adriatyku. Część archipelagu, a dokładnie jego 89 wysp objęto ochroną, tworząc Park Narodowy Kornati.

Park Narodowy Paklenica

Park Narodowy Paklenica znajduje się w górach Welebit. Jego główną atrakcją są dwa wspaniałe wąwozy: Velika i Mala Paklenica, wiodące od wybrzeża aż pod najwyższe szczyty masywu. Park obejmuje najwyższe wzniesienie pasma Welebitu, czyli wysoki na 1 757 m n.p.m. Vaganski Vrh. W parku można podziwiać też wiele niezwykłych form krasowych i jaskiń – dla zwiedzających dostępna jest Manita Peć obfitująca w urzekające kształtami nacieki.

Park Narodowy Paklenica to prawdziwa mekka wspinaczy, którzy przybywają, by zaatakować jedną z wielu znajdujących się tu skał o niemal pionowych ścianach. W Paklenicy przygotowano również ponad 200 km ścieżek, które prowadzą przez najbardziej malownicze punkty parku. Ich poziom trudności jest zróżnicowany – niektóre szlaki są typowo spacerowe, inne stanowią wyzwanie nawet dla doświadczonych turystów.

Kornati, jedrenje Fot. Hrvoje Serdar / CNTB

Paklenica Fot. Ivo Biočina / CNTB

Ručica, Pag Fot. Aleksandar Gospić / CNTB

Nacionalni park Krka, Skradinski buk Fot. Zoran Jelača / CNTB

Dinara Fot. Aleksandar Gospić / CNTB

Przyroda Północnej Dalmacji jest niezwykle zróżnicowana. Można tu podziwiać zarówno górskie krajobrazy, jak i wysepki z wysokimi klifami czy malownicze wodospady. Dużą część regionu zajmują parki narodowe.

Rzeka Krka

Rzeka Krka spływa z Gór Dynarskich do Morza Adriatyckiego w okolicy miasta Szybenik. Większą część jej biegu obejmuje park narodowy. Obszar ten słynie przede wszystkim z licznych wodospadów na rzece – największy z nich to Skradinski Buk, o wysokości 45,7 m. Wzdłuż Krki znajdują się też liczne zabytki kultury, takie jak klasztor franciszkanów na wysepce Visovac, a także stare młyny wodne (niektóre wciąż działają!) czy XV-wieczny monastyr.

Szybenik

Szybenik to niezwykle klimatyczne miasto o wielowiekowej historii. Znajdują się tu liczne zabytki, takie jak twierdza św. Mikołaja (svetog Nikole) wzniesiona w połowie XVI w. u ujścia kanału św. Antoniego (svetog Ante) do Morza Adriatyckiego i wykorzystywana aż do XX w. czy katedra św. Jakuba z 71 realistycznymi płaskorzeźbami na jej fasadzie. Obie te budowle zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. W czasie zwiedzania Szybenika warto też zajrzeć do Muzeum Miejskiego mieszczącego się w murach Pałacu Rektorów, zobaczyć ratusz w stylu włoskiego renesansu oraz zatrzymać się na chwilę przy pozostałych miejskich twierdzach (św. Michała, św. Jana i Barone).

Zaintrygowani? Czas pomyśleć o rezerwacji terminów i miejscówek w Dalmacji.

Zdjęcie główne: Borik, Zadar Fot. Aleksandar Gospić / CNTB